انتخاب فرایند بهینۀ تصفیۀ فاضلاب شهری در اقلیم‌های مختلف کشور به روش تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP)

با توسعۀ روزافزون جوامع شهری و افزایش جمعیت شهرها و در نتیجه افزایش نیاز آبی، میزان تولید فاضلاب شهری رشد چشمگیری داشته است. از طرفی، افزایش آگاهی عمومی نسبت به مشکلات آلودگی آب در سال‌‌های اخیر، تصویب قوانین جدید و سختگیرانۀ زیست‌‌محیطی در خصوص تخلیۀ پساب را در پی داشته که این موضوع سبب افزایش سرعت ساخت و نصب تصفیه‌خانه‌‌های فاضلاب شهری در کشور شده است. اولین و مهم‌‌ترین گام در احداث تصفیه‌‌خانۀ فاضلاب، انتخاب فرایندی است که علاوه بر داشتن صرفۀ اقتصادی و کارایی مناسب، با شرایط محیطی و اقلیمی منطقۀ موردنظر همخوانی داشته باشد. به‌‌ همین علت در این تحقیق با تقسیم‌‌بندی اقلیمی ایران به نواحی پنج‌‌‌‌گانه (کوهستانی، خزری، مدیترانه‌‌ای، نیمه‌‌بیابانی و بیابانی) و با نظرسنجی از کارشناسان خبرۀ مقیم در هر اقلیم و استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی AHP بر اساس معیارهای زیست‌محیطی‌‌، اقتصادی و فنی به انتخاب فرایند بهینۀ تصفیۀ فاضلاب شهری از میان چهار روش لجن فعال، لاگون هوادهی، برکۀ تثبیت و صافی چکنده، در هر یک از اقلیم‌‌های کشور پرداخته‌‌ایم. بر اساس نتایج این تحقیق در سه اقلیم کوهستانی، خزری و مدیترانه‌‌ای کشور فرایند لجن فعال با کسب اوزان 347/0، 340/0 و 334/0 و در اقلیم‌‌های نیمه‌‌بیابانی و بیابانی فرایند برکۀ تثبیت با اختلاف ناچیز و کسب اوزان 276/0 و 292/0، فرایندهای بهینۀ تصفیۀ فاضلاب شهری شناخته شدند. همچنین، بر اساس نتایج هر پنج اقلیم کشور، معیار زیست‌‌محیطی دارای بیشترین اهمیت بوده است و در پنج اقلیم دیگر به جز اقلیم بیابانی، پس از معیار زیست‌محیطی‌‌، معیارهای فنی و اقتصادی در اولویت‌‌های بعدی اهمیت قرار داشته‌‌اند.